Google en Facebook werken met algoritmes, die ons afsluiten voor andere meningen. Als gevolg daarvan worden we eenzijdige consumenten en zijn we alleen nog geïnteresseerd in het bevestigd zien van ons eigen gelijk. Daarmee raken democratische waarden als ‘waarheidsvinding’ en ‘nuance’ steeds verder uit beeld. Zo luidt, althans, de waarschuwing van politieke kopstukken als Frans Timmermans (Europese Commissie) en Hillary Clinton (voormalig presidentskandidaat in de VS).
Ik snap hun bezorgdheid, maar word door hun noodkreten ook keihard bevestigd in mijn idee dat te veel politici liever teruggrijpen naar een oude wereld, die snel aan het verdwijnen is, dan zich te verdiepen in de wereld van de toekomst. Door Google en Facebook zo opzichtig aan de schandpaal te nagelen, dreigen Timmermans en Clinton het kind met het badwater weg te gooien. En internet als een poel van verderf af te schilderen, waar een genuanceerde burger beter bij vandaan kan blijven.
Niets is minder waar!
Het internet is juist een onstuitbare producent van ‘waarheid’. Een genuanceerde waarheid, bovendien. Hoe zou het komen dat medische kennis onder de bevolking de laatste jaren explosief is gegroeid? En de snelst groeiende bedrijven zich laten leiden door internetdata? En niet meer door de persoonlijke voorkeuren van een CEO? Of het humeur van één enkele klant? Omdat niets de ‘waarheid’ zó dicht op de hielen zit als het internet. Elke week, elke dag, elk uur, nee, elke seconde, komen nieuwe gegevens, statistieken, rapporten, artikelen, besluiten, onderzoeken en experimenten online te staan, die relevant kunnen zijn voor jouw business (of jouw gezondheid). Op internet is geen dag ‘hetzelfde’, net als in de werkelijkheid.
De vraag moet niet zijn: welke instituten gaan ons de ‘waarheid’ opnieuw voorkauwen? Maar: welk instituut is nog geloofwaardig als het relevante internetdata negeert en haar eigen ideologie wil doordrukken?
In mijn vorige blog heb ik al aangegeven dat één zoekmachine, in Nederland ontwikkeld, de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen ‘beter’ kon voorspellen dan de hele peilingenindustrie ter plekke.
Timmermans en Clinton moeten hun onderdanen, kortom, niet bang maken voor nieuwe media. Maar wijzen op digitale bronnen en zoekmachines, die burgers (en bedrijven) in de 21-ste eeuw vooruit kunnen helpen.