Lachen? Of huilen? Deze reacties lagen zó dicht bij elkaar tijdens de bijeenkomst bij DNB op vrijdag 8 november over nieuwe regelgeving omtrent ‘crypto portemonnees’ en ‘crypto wisseldiensten’, dat ik én vergat te lachen én te huilen. In plaats daarvan kneep ik een paar keer keihard in mijn onderarm, om te checken of ik daadwerkelijk hoorde wat ik dacht te horen: een reeks maatregelen en controlemiddelen, zeg maar een hele papierwinkel aan procedures, die de crypto-industrie zeer waarschijnlijk — uit naam van veiligheid en andere nobele principes — vanaf 10 januari vanuit Den Haag krijgt opgelegd. Zou iemand de opdracht hebben gehad onze bedrijfstak met al zijn experimenteerlust en innovaties in één klap weg te vagen, hij of zij zou ongeveer met hetzelfde pakket aan plagerijen op de proppen zijn gekomen.
Gelukkig had het lachen uiteindelijk toch de overhand. Dat de DNB haar dictaat presenteerde als een ‘open dialoog’ was al een behoorlijke giller. Maar nog grappiger was een kort gesprek met een econoom van Economische Zaken, die verontrust vaststelde dat je met Bitcoin binnen enkele minuten miljoenen aan waarde van de ene naar de andere kant van planeet kunt overmaken, en dat ook nog eens voor een fractie van de huidige kosten. ‘Dat die mogelijkheid er gaat komen,’ zei ik tegen die econoom, ‘is precies de reden waarom ik crypto ondernemer ben geworden. Waarom in een globale economie met kansen voor iedereen blijven afrekenen in lokale valuta, die door lokale banken en politici gemanipuleerd kunnen worden? En waarom moeten miljoenen mensen op aarde “buitenspel” blijven staan, enkel en alleen omdat ze geen bankrekening hebben?’
Het enorme ‘gat’ tussen de kennis en beleving van toezichthouders en beleidsambtenaren enerzijds en ondernemers in de crypto industrie anderzijds had niet duidelijker aan het licht kunnen komen. De ene groep ziet louter bedreigingen en probeert op nieuwe technologie, zoals cryptovaluta, een ouderwetse kaasstolp te zetten, die bestaande belangen (van systeembanken, van centrale banken en van regeringen) ongewijzigd in stand moet houden. De andere groep ziet legio mogelijkheden om van Nederland een bruisende delta van vernieuwende crypto technologie te maken die er, net als in de VOC-tijd, voor zorgt dat economie en ondernemingszin worden aangejaagd.
Zonder te suggereren dat premier Rutte de nieuwe regels van AMLD5 in eigen persoon heeft bedacht en de crypto industrie ermee wil uitroken (dat is niet zo), stel ik tegelijkertijd vast dat hij niks doet om slimme crypto technologie in het ‘coole land’ (waaraan hij zegt zo graag leiding te willen geven) te bevorderen. Sterker, hij lijkt zijn invloed aan te wenden om ons op een zijspoor te zetten.
Cool? Integendeel!
Toch zou het me niet verbazen als Nederland over tien jaar alsnog een belangrijk centrum is in een wereldwijde, supersnelle crypto economie en een succesvolle crypto ondernemer tegen die tijd schaterend zal zeggen: ‘Dat beleidsmakers ons in 2019 een volkomen achterhaald dictaat van regels probeerden door de strot te duwen, heeft ons alleen maar vastbeslotener gemaakt crypto valuta nóg veiliger, eenvoudiger en laagdrempeliger te maken. Ons krijg je niet klein!’